Σωβινισμός, σεξισμός, πατριαρχία… λέξεις παραδοσιακά συνυφασμένες με την άκρα δεξιά, μια άκρα δεξιά που στη ναζιστική Γερμανία για παράδειγμα απέκλειε τις γυναίκες από κάθε δημόσιο αξίωμα, περιορίζοντάς τες αποκλειστικά σε ρόλους όπως ήταν εκείνοι της μητέρας, της νοικοκυράς και της «καλής χριστιανής» (κατά το γερμανικό τρίπτυχο «Kinder, Küche, Kirche»).
«Ο πόλεμος είναι για τον άνδρα ό,τι είναι η μητρότητα για τη γυναίκα», συνήθιζε να λέει ο ηγέτης της φασιστικής Ιταλίας, Μπενίτο Μουσολίνι, στερώντας από το «ασθενές φύλο» κάθε δυνατότητα καριέρας ή χειραφέτησης.
Εβδομήντα τέσσερα χρόνια μετά τον θάνατο του Μουσολίνι ωστόσο, τα δεδομένα αλλάζουν, καθώς θυμωμένες λευκές γυναίκες παίρνουν πια τη θέση των θυμωμένων λευκών ανδρών στην ηγεσία κάποιων εκ των δημοφιλέστερων ακροδεξιών δυνάμεων της Γηραιάς Ηπείρου.
Η Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία μαζί με την ανιψιά της, Μαριόν Μαρεσάλ Λεπέν, η Αλίς Βάιντελ στη Γερμανία μαζί με την Μπέατριξ φον Στορχ, η Τζιόρτζια Μελόνι στην Ιταλία, η Λάουρα Χουχτασάρι από τη Φινλανδία, η Σιβ Γένσεν στη Νορβηγία, η Μπεάτε Σίντλο από την Πολωνία αλλά και η εκ Δανίας ορμώμενη «παλαιά καραβάνα» Πία Κιέρσγκαρντ ξεχωρίζουν ως κάποια από τα πλέον προβεβλημένα… γυναικεία πρόσωπα της ευρωπαϊκής εθνολαϊκιστικής δεξιάς στο δρόμο προς τις κρίσιμες ευρωεκλογές του ερχόμενου Μαΐου. Κάποιες από τις πολιτικά ισχυρότερες, βάσει των εκλογικών τους επιδόσεων, ακροδεξιές δυνάμεις της Γηραιάς Ηπείρου έχουν σήμερα στην ηγεσία τους γυναίκες.
Ο Εθνικός Συναγερμός (πρώην Εθνικό Μέτωπο) της Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία, η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) των Αλίς Βάιντελ και Μπέατριξ φον Στορχ, όπως άλλωστε και η πολωνική κυβερνώσα παράταξη Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) της Μπεάτε Σίντλο έρχονται να επιβεβαιώσουν μια τάση που ξεκίνησε μεν από τα άκρα (δεξιά) και πλέον ανεβαίνει.
Η παράταξη της 50χρονης Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία εμφανίζεται να συγκεντρώνει δημοσκοπικά κοντά στο 20% φλερτάροντας ακόμη και με την πρώτη θέση στο δρόμο προς τις ευρωεκλογές του Μαΐου.
Η 39χρονη Αλίς Βάιντελ από την άλλη, ως πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του AfD στην ομοσπονδιακή βουλή της Γερμανίας, βλέπει την παράταξή της να οδεύει προς νέες εκλογικές επιτυχίες φέτος στα ανατολικογερμανικά κρατίδια της Σαξονίας, της Θουριγγίας και του Βρανδεμβούργου, συνεπικουρούμενη και από μια νεοσυσταθείσα ομάδα γυναικών εντός του AfD (την καλούμενη Frauen in der AfD).
Και αν περάσει κανείς τα γερμανικά σύνορα προς την Πολωνία, βρίσκει εκεί την υπερσυντηρητική παράταξη Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) να ασκεί την εξουσία ως μονοκομματική κυβέρνηση από το 2015 (ως η πρώτη μάλιστα μονοκομματική κυβέρνηση στη χώρα μετά την πτώση του κομμουνισμού) με αντιπρόεδρο την 55χρονη μέχρι πρότινος πρωθυπουργό Μπεάτε Σίντλο. Η Πολωνία οδεύει προς βουλευτικές εκλογές τον ερχόμενο Νοέμβριο, και εάν πιστέψουμε τις δημοσκοπήσεις, τότε το PiS αναμένεται να σαρώσει συγκεντρώνοντας ποσοστό ίσως υψηλότερο από το 40%. Συγκριτικά, στις βουλευτικές εκλογές του 2015 η ίδια παράταξη, με ηγέτιδα τότε τη Μπεάτε Σίντλο, είχε εξασφαλίσει το 37,6%. Από όσους είχαν ψηφίσει μάλιστα τον Οκτώβριο του 2015 το PiS, οι περισσότεροι δεν ήταν άνδρες αλλά… γυναίκες.
Βουλευτικές εκλογές αναμένονται, ωστόσο, τον Απρίλιο και στη Φινλανδία, με το εθνολαϊκιστικό κόμμα των Φινλανδών (πρώην Αληθινών Φινλανδών) να συγκεντρώνει στις δημοσκοπήσεις ποσοστό κοντά στο 10%. Σημειώνεται ότι αντιπρόεδρος του κόμματος τυχαίνει να είναι μια κυρία: η 39χρονη βουλευτής Λάουρα Χουχτασάρι.
Αρκετά δυτικότερα, στη Νορβηγία, η 49χρονη Σιβ Γένσεν βρίσκεται στο τιμόνι του υπουργείου Οικονομικών ως ηγέτιδα παράλληλα και του συγκυβερνώντος υπερσυντηρητικού-λαϊκιστικού-δεξιού Κόμματος της Προόδου (FRP).
Αλλά και νοτιότερα, στην Ιταλία, μια κυρία 42 ετών με μακρά θητεία σε νεοφασιστικές οργανώσεις, η Τζιόρτζια Μελόνι, (που είχε διατελέσει και υπουργός νεολαίας για ένα φεγγάρι επί Μπερλουσκόνι) βρίσκεται πια να ηγείται της εθνικιστικής παράταξης «Αδέλφια της Ιταλίας» (Fratelli d’Italia), μιας παράταξης που εξασφάλισε σχεδόν 5% στις τελευταίες εκλογές του 2018 και πλέον διαδραματίζει υπολογίσιμο ρόλο στις διεργασίες για το μέλλον της ιταλικής (ακρο)δεξιάς.
Οι γυναίκες εμφανίζονται να πληθαίνουν πλέον απειλητικά στις τάξεις της άκρας δεξιάς πανευρωπαϊκά, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε το γερμανικό ίδρυμα Friedrich-Ebert-Stiftung εξετάζοντας τα στοιχεία από Γερμανία, Γαλλία, Ελλάδα, Πολωνία, Σουηδία και Ουγγαρία. Το 17% των γυναικών στην Ανατολική Γερμανία για παράδειγμα είχε ψηφίσει AfD στις τελευταίες ομοσπονδιακές εκλογές του 2017. Σύμφωνα μάλιστα με την ίδια έρευνα (την τιτλοφορούμενη «Triumph der Frauen? The female face of the far right in Europe»), οι γυναίκες τείνουν να υιοθετούν ξενοφοβικές ή ισλαμοφοβικές απόψεις πιο εύκολα από τους άνδρες.
Στην προσπάθεια να δώσουν απαντήσεις, πολλοί αναζητούν τις βαθύτερες αιτίες στην κακή επαγγελματική «μοίρα» των γυναικών σήμερα στην Ευρώπη που απασχολούνται κυρίως στον τομέα των υπηρεσιών (ως πωλήτριες, ταμίες κ.α.) και αμείβονται με χαμηλούς μισθούς (χαμηλότερους των… ανδρικών), όσες βέβαια έχουν δουλειά με δεδομένο ότι τα ποσοστά της ανεργίας είναι γενικώς υψηλότερα μεταξύ των γυναικών από ό,τι στους άνδρες.
Η ισλαμοφοβία εμφανίζεται επίσης να βρίσκει έρεισμα στη γυναικεία ψήφο, μέσα από το πρίσμα της καταπίεσης των γυναικών στο Ισλάμ αλλά και με εφαλτήριο τις καταγγελίες για βιασμούς δυτικών γυναικών με δράστες άνδρες από το εξωτερικό (ενδεικτικά τα γεγονότα της πρωτοχρονιάς του 2016 σε Κολωνία και Αμβούργο). Σε αυτό το πλαίσιο, η 47χρονη αντιπρόεδρος του γερμανικού AfD (και εγγονή του υπουργού Οικονομικών του Χίλτερ), Μπέατριξ φον Στορχ, είχε μιλήσει για «για ορδές βαρβάρων μουσουλμάνων βιαστών»… παραβιάζοντας το νόμο που απαγορεύει τα κηρύγματα μίσους.
Επενδύοντας πολιτικά στο φόβο, η Μαρίν Λεπέν έχει προειδοποιήσει, από την πλευρά της, ότι «η μεταναστευτική κρίση σηματοδοτεί την απαρχή του τέλους για τα δικαιώματα των γυναικών», άποψη την οποία φαίνεται να συμμερίζεται και η 22χρονη βουλευτής των ακροδεξιών Σουηδών Δημοκρατών, Έμπα Χέρμανσον, η πιο νέα σε ηλικία σήμερα βουλευτής στο κοινοβούλιο της Σουηδίας.
Κατά τα λοιπά, θετική απήχηση στις γυναίκες φέρονται να έχουν οι προεκλογικές υποσχέσεις ακροδεξιών κομμάτων όταν εκείνες κινούνται προς την κατεύθυνση της αύξησης συγκεκριμένων προνοιακών επιδομάτων (του οικογενειακού επιδόματος, του επιδόματος τέκνων κ.α.) ή της προώθησης μέτρων προς όφελος των εργαζόμενων μητέρων.
Το κυβερνών κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) για παράδειγμα στην Πολωνία προσφέρει μηνιαίο επίδομα ύψους 120 ευρώ για κάθε παιδί στις οικογένειες που έχουν δύο παιδιά μέχρι τα εν λόγω παιδιά να γίνουν… 18 ετών.
Κάποιες από τις πιο γνωστές ηγέτιδες ωστόσο της ευρωπαϊκής άκρας δεξιάς εν έτει 2019 έχουν προφίλ τα οποία δεν φαίνεται ακριβώς να συνάδουν με την προάσπιση όλων εκείνων των παραδοσιακών αξιών (πατρίς, θρησκεία, οικογένεια) που συνηθίζουν να αναμασούν οι εθνολαϊκιστικές παρατάξεις.
Η 50χρονη Μαρίν Λεπέν είναι, για παράδειγμα, μια γυναίκα δις διαζευγμένη που πλέον ζει με ένα νέο σύντροφο έχοντας μαζί και τα τρία παιδιά της από τους προηγούμενους γάμους. Η 39χρονη Αλίς Βάιντελ της Ενναλακτικής για τη Γερμανία (AfD) από την άλλη, διατηρεί δεσμό με μια γυναίκα καταγόμενη από τη Σρι Λάνκα, μαζί με την οποία μάλιστα μεγαλώνουν ως ομόφυλο ζευγάρι δύο παιδιά. Και πολύ καλά κάνουν, προφανώς, με τη μόνη διαφορά ωστόσο ότι Λεπέν και Βάιντελ εκπροσωπούν πολιτικά ένα χώρο όπως είναι εκείνος της άκρας δεξιάς που εξορκίζει ως «ποινικά κολάσιμα» (ανα)θέματα όπως είναι ο γάμος μεταξύ ομοφύλων, οι υιοθεσίες παιδιών από ομόφυλα ζευγάρια, το δικαίωμα των γυναικών στην άμβλωση, οι ποσοστώσεις υπέρ των γυναικών στην πολιτική, ο φεμινισμός κ.α.
Η παρουσία γυναικών στην ηγεσία ακροδεξιών παρατάξεων εξυπηρετεί καθώς εκτιμάται πως συμβάλει στο να παρουσιαστούν αυτές οι πολιτικές δυνάμεις ως πιο «προσιτές» στο ευρύ κοινό. Είναι προφανές ότι μερίδα της ευρωπαϊκής ακροδεξιάς ποντάρει πλέον σε νέα γυναικεία.. προσωπεία επιδιώκοντας να ανεβάσει τα ποσοστά της ενόψει ευρωεκλογών, το αποτέλεσμα των οποίων αναμένεται άλλωστε να κριθεί σε σημαντικό βαθμό από δύο δεδομένα: από την ψήφο των γυναικών και την ψήφο των… θυμωμένων γυναικών αλλά και ανδρών.
Πίσω από τα όποια γυναικεία προσωπεία και τα ελκυστικά χαμόγελα, ωστόσο, εξακολουθούν να παραμονεύουν η μισαλλοδοξία, η ξενοφοβία, ο αυταρχισμός και η δαιμονοποίηση της αντίθετης άποψης.