Την ώρα που διάφοροι φορείς της πόλης ερίζουν περί του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για την ανάπλαση του παραλιακού μετώπου, η πατροπαράδοτη, πάντα ανυπόμονη, «ιδιωτική πρωτοβουλία», ξεκίνησε την «αξιοποίηση» του μετώπου στην Ηρώων Πολυτεχνείου. Ακολουθεί τα γνωστά, εξίσου πατροπαράδοτα, νεοελληνικά τέσσερα βήματα για τη διαχείριση του δημόσιου χώρου: α) εντοπίζεις το δημόσιο χώρο που σου κάνει, β) αποψιλώνεις το δημόσιο πράσινο, ισοπεδώνεις το χώρο, καρφώνεις πατάρι (στην αρχή ξύλινο), γ) βρίσκεις τα παλαιότερα των υποδημάτων σου ώστε να γράψεις εκεί τις αυτοψίες των συναρμόδιων υπηρεσιών, τις παραινέσεις του αντιδημάρχου και την απειλή του Δημάρχου ότι θα «επιληφθεί προσωπικώς του θέματος», και δ) τοποθετείς τραπεζοκαθίσματα στον αποψιλωμένο και παταρωμένο χώρο και ξεκινάς επιτέλους να κόβεις αποδείξεις στην πελατεία. Όπου «δημόσιο πράσινο», θα μπορούσε να ήταν «πρανές», «πεζοδρόμιο», «καθορισμένος χώρος στάθμευσης(!)». Τα βήματα είναι πάντα τα ίδια, όπως και το αποτέλεσμα.
Η διαδικασία της ετσιθελικής «ανάπλασης» του συγκεκριμένου τμήματος ξεκίνησε από την επόμενη μέρα της παραχώρησης του θαλασσίου μετώπου στην πόλη και εντείνεται τώρα που μπήκαμε στην προεκλογική περίοδο, καθώς οι αυθαιρετούντες γνωρίζουν παλαιόθεν ότι όλες οι ψήφοι είναι «καλοδεχούμενες» και δεν είναι ώρα «για αντιπαραθέσεις» (συχνά ούτε μετά τις εκλογές έρχεται η ώρα της αντιπαράθεσης, αλλά αυτό είναι άλλη κουβέντα). Την ίδια στιγμή, ένα χρόνο μετά την παραχώρηση του παραλιακού μετώπου στην πόλη, η λοιπή εικόνα της περιοχής είναι απογοητευτική, όπως συχνά δείχνουν και τα δημοσιογραφικά ρεπορτάζ: μισοβυθισμένη και ουδέποτε αποκαταστημένη μαρίνα ελλιμενισμού σκαφών, βανδαλισμένες δημόσιες υποδομές, σπασμένα παγκάκια, κυκλοφοριακή συμφόρηση στο χώρο της μαρίνας, αυτοσχέδια κάμπινγκ, σκουπίδια και ακαθαρσίες. Ελάχιστες παρεμβάσεις από τη δημοτική αρχή για το στοιχειώδη εξωραϊσμό και την αποκατάσταση του χώρου. Λιγοστή έγνοια για τη διαφύλαξη και την προστασία του δημόσιου χώρου.
Μαθαίνουμε ότι η δημοτική αρχή σκοπεύει να αντιδράσει με αποφασιστικότητα για να ανακόψει το ρεύμα της αυθαιρεσίας στην παραλία. Ελπίζουμε να μην είναι «αργά για δάκρυα». Η λειτουργία της αυθαιρεσίας είναι αυτοτροφοδοτούμενη, καθώς στηρίζεται στο εύλογο ερώτημα «γιατί αυτός και όχι κι εγώ;». Έγκαιρα και επανειλημμένα είχαμε τονίσει στη δημοτική αρχή ότι αυτή θα ήταν η κατάληξη μιας πολιτικής laissez-faire («αφήστε να κάνουν ό,τι θέλουν»), την οποία ακολούθησε από την αρχή της θητείας της στη διαχείριση των δημόσιων χώρων. Με αυτόν τον τρόπο, δειλά στην αρχή και απροκάλυπτα στη συνέχεια, δημόσιοι χώροι, πέρα από τους βάσει κανονισμού οριζόμενους, «ιδιωτικοποιήθηκαν» αυθαίρετα και «αξιοποιήθηκαν»: πεζόδρομοι, πεζοδρόμια, στοές, ολόκληρα τμήματα πλατειών, δημοτικό πράσινο, διάδρομοι ΑΜΕΑ, θέσεις στάθμευσης, κλπ. Με αιτιολογία την «κρίση», τις «ανάγκες της λαϊκής οικογένειας» αλλά και την ανάγκη του Δήμου για αυξημένες εισπράξεις (από άδειες, τέλη και ρυθμίσεις παλιότερων χρεών), οι κανονιστικές διατάξεις που ψήφισε το δημοτικό συμβούλιο έμειναν κενό γράμμα, οι λειτουργίες ελέγχου ατόνησαν, τα όποια πρόστιμα διευθετήθηκαν. Οι αλλεπάλληλες ερωτήσεις της δημοτικής μας παράταξης στο δημοτικό συμβούλιο δεν ενόχλησαν ούτε απασχόλησαν τους ιθύνοντες. Μείναμε μόνοι και γραφικοί να υπερασπιζόμαστε κάτι που θα έπρεπε να ήταν υπόθεση των πολιτών και όχι απλά των δημοτικών παρατάξεων: τους δημόσιους χώρους και τη δυνατότητα πρόσβασης σε αυτούς από όλους τους πολίτες, ανεξάρτητα από την οικονομική τους θέση ή τη φυσική τους κατάσταση και την ηλικία.
Το θαλάσσιο μέτωπο είναι πράγματι «φιλέτο», όπως κάποτε ειπώθηκε. Αλλιώς, όμως, ονειρεύονται το «φιλέτο» οι πολίτες και αλλιώς όσοι σε αυτό βλέπουν γέμισμα της ταμειακής τους μηχανής. Όσοι αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί και αν γίνουν, με δεδομένη τη δυσκολία εύρεσης μιας μεγάλης χρηματοδότησης που θα καθιστούσε άμεσα εφικτή την ολική του ανάπλαση, είναι ξεκάθαρο ότι η τεράστια έκταση που προστέθηκε στους δημόσιους χώρους της πόλης, κινδυνεύει να «φαγωθεί» σιγά-σιγά, όπως ροκανίστηκαν οι πλατείες της και τα πεζοδρόμιά της. Ήδη συμβαίνει. Όποιος προλαβαίνει και εφόσον συνεχιστεί η πολιτική ανοχής, θα βουτάει και από ένα κομμάτι της αρεσκείας του και θα το «αξιοποιεί» όπως εκείνος θέλει και τον συμφέρει. Αν η πόλη, από τη δημοτική της αρχή μέχρι εμάς τους πολίτες της, δεν υπερασπιστεί τους δημόσιους χώρους, αν δεν δείξουμε έμπρακτα ότι εμείς, η «σιωπηλή πλειοψηφία», αλλιώς ονειρευόμαστε την πολύτιμη σχέση μας με τη θάλασσα, τότε η εξέλιξη είναι προδιαγεγραμμένη και θα είναι όπως ακριβώς την περιγράψαμε.
Όσο για τους φίλους και τις φίλες που μας προέτρεψαν, από ειλικρινές ενδιαφέρον, να μην βγάλουμε αυτήν την ανακοίνωση γιατί «θα σας στοιχίσει εκλογικά», τους απαντάμε τούτο: Αν μια δημοτική συλλογικότητα δεν μπορεί να υπερασπίσει με το λόγο της και τη δράση της τα δημόσια κοινά, αυτά δηλαδή που ανήκουν σε όλες και όλους μας και δεν είναι τσιφλίκι κανενός, τότε τίποτα δημόσιο δεν μπορεί να υπερασπίσει. Ούτε το δημόσιο συμφέρον. Γιατί πάντα κάτι θα υπάρχει που «θα της στοιχίσει» και σύντομα θα καταντήσει σαν αυτούς που αντιπαλεύει. Οπότε καλύτερα στο σπίτι μας, παρά με το στόμα και τα μάτια εθελουσίως κλειστά.
Δημοτική Κίνηση ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΝ